لزوم صدور صورتحساب :
به موجب ماده 19 قانون ارزش افزوده مودیان مکلفند در قبال عرضه کالا یا خدمات موضوع این قانون، صورتحسابی با رعایت قانون نظام صنفی و حاوی مشخصات متعاملین و مورد معامله به ترتیبی که توسط سازمان امور مالیاتی کشور تعیین و اعلام میشود، صادر و مالیات متعلق را در ستون مخصوص درج و وصول نمایند. در مواردی که از ماشینهای فروش اسنفاده میشود، نوار ماشین جایگزین صورتحساب خواهد شد.
سوال : انواع صورتحسابهای صادره توسط مودیان بایستی چگونه باشد؟
به موجب درستورالعمل 1726 مورخ 23/06/1387 دو نمونه صورتحساب ارائه شده که یکی مخصوص ماشینهای فروش (POS) است که مورد استفاده فروشگاههایی که اقدام به عرضه کالا به مصرفکنندگان نهائی میکنند و دیگری برای سایر مبادلات کالاها و خدمات به کار گرفته می شود.
الف – نمونه صورتحسابهای مربوط به سایر مبادلات کالاها و خدمات
ب – نمونه صورتحسابهای مخصوص ماشینهای فروش
توجه : صورتحسابهای مورد استفاده در سایت برای سایر مبادلات کالاها و خدمات است.
سوال : صورتحسابهای صادره توسط مودیان باید دارای چه ویژگیهایی باشد؟
به موجب درستورالعمل 1726 مورخ 23/06/1387 :
1- صورتحساب فروش کالا می‌باید برخوردار از شماره سریال چاپی و یا شماره سریال صادره توسط سیستم‌های رایانه‌ای باشد و تاریخ صدور به تقویم هجری شمسی بر روی آن درج گردد.
2- اقلام اطلاعاتی ضروری در بخش مشخصات فروشنده: نام/ عنوان فروشنده ، شماره اقتصادی فروشنده (در مورد اشخاص حقوقی) و شماره شناسایی ملی (در مورد اشخاص حقیقی) ، نشانی کامل و کدپستی فروشنده ، می‌باشند. این اطلاعات به هر ترتیب مورد نظر فعالان اقتصادی و در هر قسمت از صورتحساب می‌تواند درج گردد و قابل قبول خواهد بود.
3- اقلام اطلاعاتی ضروری در بخش مشخصات خریدار شامل: نام/ عنوان خریدار ، شماره اقتصادی خریدار (در مورد اشخاص حقوقی) و شماره شناسایی ملی (در مورد اشخاص حقیقی) ، نشانی کامل و کدپستی خریدار می‌باشد.
تذکر : مالیات‌ها و عوارض مندرج در صورتحساب‌هایی که اطلاعات خریدار به طور کامل و مطابق این بند درج نگردیده باشد به عنوان اعتبار مالیاتی قابل کسر از مالیاتهای وصول شده یا استرداد ، براساس مفاد ماده (17) قانون، نخواهد بود.
4- حداقل اقلام اطلاعاتی که در هر ردیف مورد معامله می‌باید درج گردد ، شامل: عنوان مورد معامله ، مقدار یا تعداد، واحد اندازه‌گیری ، مبلغ واحد ، مبلغ کل ، مجموع مالیات و عوارض متعلق قانونی و کل مبلغ قابل پرداخت خواهد بود.
تبصره : آن دسته از عرضه‌کنندگان کالاها و خدمات که به عرضه توامان انواع دخانیات به همراه سایر کالاها و خدمات اشتغال دارند، ضروری است نسبت به درج جداگانه مبلغ مالیات و عوارض در صورتحساب اقدام نمایند.
5- درج کد کالا در ستون مربوطه تابع مصوبات دولت جمهوری اسلامی ایران و وزارت بازرگانی در این مورد خواهد بود و بر این اساس کد مذکور باید براساس استاندارد ملی “ایران کد” تعیین و درج گردد.
6- صورتحساب حتما باید حاوی مجموع بهای کالاها و خدمات مورد معامله و مجموع مالیات و عوارض متعلق (به تفکیک) بوده و ممهور به مهر و امضای مجاز فروشنده باشد.
7- در صورت تعلق تخفیف به هریک از ردیف‌های مورد معامله، مبلغ تخفیف متعلق به هر ردیف باید در آن ردیف تعیین و درج گردد. در غیر این صورت مبلغ تخفیف قابل کسر از ماخذ محاسبه مالیات و عوارض نخواهد بود.
سوال : در فعالیت حقالعملکاری، آیا حق‌العمل‌کار پس از فروش کالا و دریافت وجه نقد از خریدار باید کلیه وجه نقد دریافتی را به عنوان درآمد شناسایی کند؟مبلغ ارزش افزوده پرداخت شده توسط خریدار متعلق به آمر است یا حق‌العمل‌کار؟
به موجب بند 1 بخشنامه 133/97/200 مورخ 27/09/1397 در مواردی که به موجب قرارداد حق العمل کاری در امر واردات، صادرات و خرید و فروش داخلی (موضوع ماده 357 قانون تجارت مصوب 1311) و دفاتر طرفین (آمر و حق‌العمل‌کار) و سایر اسناد و مدارک مثبته (حسب مورد) محرز گردد که کالای خریداری/فروش رفته متعلق به آمر بوده و خریدار/فروشنده صرفا به عنوان حق‌العمل‌کار عمل نموده است، چنانچه مطابق فراخوان‌های هفتگانه ثبت‌نام، آمر مودی مشمول مالیات بر ارزش افزوده باشد در این صورت مالیات و عوارض ارزش افزوده پرداختی/دریافتی بابت خرید/فروش کالاهای مشمول، به حساب آمر منظور می‌گردد ضمن اینکه صورتحسابهای صادرة خرید، فروش داخلی/خارجی، توسط حق العملکار به عنوان خرید و فروش حق‌العمل‌کار تلقی نمی‌گردد. بدیهی است در اینگونه موارد حق العملکار مشمول فراخوان نظام مالیات بر ارزش افزوده می بایست ضمن انجام سایر تکالیف پیش بینی شده در قانون مالیات بر ارزش افزوده، صرفا نسبت به کارمزد دریافتی، صورتحساب صادر و مالیات و عوارض ارزش افزوده را محاسبه و از آمر وصول نماید.
سوال : با توجه به مراتب فوق، حق‌العمل‌کار واسطه بین خریدار و آمر است و ممکن است آمر شناختی از خریدار نداشته باشد، مسئولیت صدور صورتحساب فروش کالا به عهده کیست؟ (آمر یا حق‌العمل‌کار؟)
بر اساس بند ب بخشنامه 32/97/200/ص مورخ 06/03/1397 و با توجه به ماده 357 قانون تجارت مصوب سال 1311 چون حق‌العمل‌کار به اسم خود ولی به حساب آمر اقدام به فروش کالا مینماید، بنابراین آمر بابت فروش کالاهایی که به حساب او و توسط حق‌العمل‌کار انجام میشود، نیازی به صدور صورتحساب فروش موضوع آیین نامه اجرایی ماده 95 قانون مالیاتهای مستقیم مصوب 31/4/1394 ندارد و مسئولیت صدور صورتحساب (تحت عنوان صورتحساب نیابتی یا حقالعملکاری) به عهده حق‌العمل‌کار است.
سوال : با توجه به این که صدور صورتحساب نیابتی یا حقالعملکاری به عهده حق‌العمل‌کار است، نحوه ارسال این گونه صورتحسابها در سامانه صورت معاملات فصلی موضوع ماده 169 ق.م.م سازمان امور مالیاتی چگونه است؟
اگرچه طبق بخشنامه فوق مسئولیت صدور صورتحساب به عهده حق‌العمل‌کار است و فروشنده یا آمر ضرورتی به صدور صورتحساب فروش ندارد اما خریدار و فروشنده میبایستی در سامانه معاملات فصلی، به ترتیب خرید و فروش خود را که با واسطه و از طریق حق‌العمل‌کار به نیابت و وکالت از طرف فروشنده (آمر) صورت گرفته است را به نام حق‌العمل‌کار ارسال نمایند اما باید توجه داشته باشند که هنگام ارسال درسامانه حتما گزینه (تیک) مربوط به حقالعملکاری را پر نمایند.
سامانه صورت معاملات فصلی
این سامانه در راستای ارائه خدمات الکترونیکی دستورالعمل اجرایی موضوع ماده ۱۶۹ ق.م.م ایجاد گردیده و توسط آن، مودیان محترم مالیاتی میتوانند نسبت به ثبت و ارسال اطلاعات خرید و فروش و همچنین پرداخت و دریافت بابت قراردادها، صادرات، واردات، حق العملکاری و مدیریت پیمان، بیمه، اجاره اقدام نمایند.
دوره ارسال اطلاعات سه ماهه (فصلی) بوده و میبایست تا چهل و پنج روز (۴۵ روز) پس از پایان هر فصل نسبت به ارسال آن اقدام نمود .
دو روش برای ثبت و ارسال اطلاعات معاملات در سامانه پیش بینی شده است.
۱- روش برخط (online) : این روش برای آن دسته از مودیانی می‌باشد که در سامانه الکترونیکی ثبت نام مودیان ، حداقل مرحله پیش ثبت نام و اعتبار سنجی مربوطه را پشت سر گذاشته و کد کاربری و کلمه عبور مرحله دوم را از طریق پاکت پستی مخصوص مربوطه دریافت نمودهاند. برای این دسته از مودیان گرامی با ورود به سامانه، امکان ثبت هر یک از فرمهای زیر برحسب نوع اطلاعات فراهم می‌باشد.
- ثبت گزارش خرید
- ثبت گزارش فروش
- ثبت گزارش اطلاعات پیمانکار در پیمانهای بلند مدت
- ثبت گزارش اطلاعات کارفرما در پیمانهای بلند مدت
- ثبت گزارش امتناع برای پیش از سال ۱۳۹۵
- ثبت گزارش عرضه به مصرف کننده نهایی برای سال ۱۳۹۵
- ثبت گزارش واردات
- ثبت گزارش صادرات
- ثبت گزارش حق العملکاری و مدیریت پیمان
- ثبت گزارش اجاره
- ثبت گزارش پیش فروش
پس از تکمیل اطلاعات هر فرم با استفاده از ثبت نهایی، اطلاعات در سیستم ثبت و تنها یک بار مجوز ویرایش پس از ثبت نهایی به ازای هر رکورد اطلاعاتی امکان پذیر می‌باشد.
۲- روش غیر برخط (offline) : مودیانی که از سیستم های رایانه‌ای خرید و فروش استفاده مینمایند، میتوانند در سامانه اینترنتی سازمان امور مالیاتی قالب مورد نظر این سازمان را با هماهنگی متخصصین مربوطه به ویژه تولید کنندگان این گونه نرم افزارها به طور مستقیم از سیستم کامپیوتری خود دریافت و در قالب مذکور وارد (Import ) نمایند، و با استفاده از نرم افزار کنترلی و ارسال اطلاعات با اتصال به شبکه اینترنت مبادرت به ارسال اطلاعات به طور یکجا نموده و رسید دریافت نمایند.